Erken dönem sinemasında unutulmuş birkaç kadın oyuncu, yönetmen ve senarist vardı. Onlar sinemanın yolunu açmada birer ışık oldular ama isimleri pek de hatırlanmıyor.

1890’larda ortaya çıktığından bu güne kadınlar sinemanın gelişiminde önemli roller aldılar. Ancak isimleri erkek meslektaşları tarafından gölgelendi. DW Griffith ve Lumière kardeşler gibi isimler herkes tarafından biliniyorken Alice Guy-Blaché ve Lois Weber gibi kadınlar alanlarında çığır açmalarına rağmen çok ama çok az biliniyor.

İlk hareketli görüntülerin 1890’larda ortaya çıkışından 1950’lerde Hollywood’un altın çağına kadar ismini sayamayacağımız kadar çok kadın yönetmen, senarist ve stüdyo yöneticisi olarak toplumsal cinsiyet eşitsizliği engelini aştılar. Erken sinema dönemi birkaç öncü kadın gördü.

HEDDA HOPPER

Hedda Hopper 1940’larda otuz beş milyon okuyucusu olan bir dedikodu köşesi yazarıydı ve kariyerinin zirvesindeydi. Ünlülerle ilişkiler, skandallar ve ünlüleri politikaları yüzünden eleştirmek onun uzmanlık alanıydı.

Oldukça kutuplaştırıcı bir yönü vardı ve birini sevdiğinde ona Akademi ödülünü kazandırır ya da kariyerini bitirmesine neden olabilirdi.

OLIVIA DE HAVILLAND

Amerikan sinemasının en büyük yıldızlarından biri. Olivia De Havilland The Adventures of Robin Hood, Gone With The Wind ve The Heiress gibi sayısız Hollywood klasiğinde rol almış iki Oscar Ödüllü bir aktördü.

Bununla birlikte hollywood’un sessiz ve altın çağlarında stüdyolar oyuncuları üzerinde tam kontrole sahipti ve onları istedikleri rollere sokabiliyorlardı. Sürekli manipüle edilerek saf roller oynamaya yönlendirilmekten bıkan Havilland, Hollywood’u mahkemeye verdi. Kazanması bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor. Yaygın adıyla De Havilland yasası olarak bilinen yasa sayesinde Hollywood stüdyolarının oyuncuları üzerindeki gücü zayıfladı ve oyunculara rollerini seçmeleri konusunda daha fazla özgürlük sağladı.

HEDY LAMARR

Hedy Lamarr ilk uluslararası ilgiyi Çek yapımı Ecstasy filmindeki rolüyle çekti. Bu performansı ona Hollywood’un yolunu açtı.

Lamarr boş zamanlarında trafik ışıklarının tasarımını geliştiren, Howard Hughes’a uçaklarından birinin kanat tasarımında yardım eden amatör bir mucitti. En önemli icadı arkadaşı George Antheil ile iş birliği içinde geliştirdiği frekans atlama teknolojisiyle çalışan su altı füzelerinin düşman tarafından farkedilmesini engelleyen bir radyo yönlendirme sistemiydi. Bu teknoloji daha sonra Wi-fi, Bluetooth ve GPS teknolojisinin temeli olacaktı.

DOROTHY ARZNER

Dorothy Arzner bir film dışında 1927’deki ilk yönetmenlik denemesinden 1943’te emekli oluncaya kadar Hollywood’daki tek kadın yönetmendi. Tam 15 yıl boyunca. Arzner Hollywood, Manhattan Coctiail’de sesli film yöneten ilk kadındı. Amerika Yönetmenler Birliği’ne katılmakla onurlandırılmıştır.

IDA LUPINO

Ida Lupino Hollywood tarihinin en ünlü isimlerinden biridir. Kariyerine Aktör olarak başladı. They Drive By Night ve High Sierra gibi ikonik filmlerde rol aldı. Daha sonra üç Emmy adaylığı kazandı.

Lupino kadınlar için yazılan kötü rolleri almayı reddederdi. Bu yüzden birkaç kez oyunculuğu aslıya alındı.

Yönetmenliğe 1940’ların sonlarında başladı. Dorothy Arzner’den sora 1950 yapımı Never Fear filmiyle Hollywood’da itibar gören ilk kadın yönetmen oldu. Televizyonun gelişiyle Lupino 1960’larda 40’tan fazla televizyon programını yönetti.

FRANCES MARION

Senaristlik kariyeri hem sessiz hem de sesli dönemi kapsıyor. Frances Marion yazı dalında birden fazla Akademi ödülü sahibi olan ilk kişi olmuştu.!930’ların başında The Big House ve The Champ ile oskarları art arda topladı.

Kariyerinde yaklaşık 30 yolda 130’dan fazla senaryo yazdı. Ancak 300’den fazla senaryo üzerinde çalışmış olabileceği tahmin ediliyor.

JUNE MATHIS

June Mathis sessiz dönemde yazdığı 100’den fazla senaryo ile kariyerine başladı. 35 yaşında Mathis Metro/MGM’deki ilk kadın yönetici oldu ve aynı zamanda Hollywood’daki en yünsek maaşlı yöneticiydi.

Mathis oyuncu kadrolarını ve yönetmen seçimini yönetiyor ayrıca senaryoları denetliyor ve filmin kurgusundan sonra son kontrolleri yapıyordu.

MARRY PICKFORD

!910’ların ve 1920’lerin en popüler aktörlerinden biri ılan Marry Pickford bir filmin karından yüzde alan ilk sinema oyuncusu oldu. Pollyanna, zavallı küçük zengin kız ve kendisine Akademi ödülü kazandıran Coquette onun unutulmaz filmleri arasındadır.

Oyunculuğuyla Pickford “America’s Sweatheart” ve “Queen of te Movies” gibi unvanlar kazandı. Pickford-Faşrbanks Studios ve united Artist asında iki stüdyo açtı. Sineme sanatları ve bilimleri Akademisi’nin de kurucu üyelerinden biridir.

LOIS WEBER

Sesli filmin ilk mucitlerinden olan Lois Weber kelimenin tam anlamıyla gerçek bir yazardı. Uzun metrajlı film yöneten ilk Amerikalı kadındır. Weber yapımın her aşamasıyla ilgilenirdi. Deneysel çalışmaları olan bir yönetmen olan Weber bölünmüş ekran tekniklerini kullanan ilk film yapımcılarından biridir.

Bazı tahminlere göre 400’den fazla film yönetmiş. Ancak filmlerin çok azı korunarak tarhe geçmiştir.

ALICE GUY-BLACHE

Alice Guy-Blache uzun metrajlı film yöneten ilk yapımcılardan biri. Tarihteki ilk kadın yönetmendi. Bu özellikleriyle Alice Guy-Blache sinema tarihinin belki en önemli kadınıdır.

Film kariyeri 1890’larda Fransa’da başladı ve Gaumont Film Company’de yükselerek yapım başkanı oldu. Daha sonra Amerika’ya taşındı ve Solax Studios’u kurdu.

Kaynak:https://www.cbr.com/